نسبت رفتار تمدن غرب با بیداری اسلامی بر اساس اندیشه حاجی آقا مجتهد شیرازی نماینده دوره مشروطیت

بررسی اندیشه اصلاحی حاجی آقا مجتهد شیرازی نماینده دوره دوم تا چهارم مجلس شورای ملی (1300 ـ 1288 ش)

مقاله حاضر به اندیشه اصلاحی حاجی‌آقا مجتهد شیرازی نماینده برجسته‌ دوره‌های دوم تا چهارم مجلس شورای ملی می‌پردازد. پرسش اصلی این تحقیق آن است که در اندیشه حاجی‌آقا شیرازی، جامعه آن‌ عصر دچار انحراف از چه مبانی و اصولی شده که نیاز به اصلاحات پیدا کرده و راهبرد ایشان برای برون‌رفت از وضع موجود جامعه و رسیدن به وضع مطلوب چیست؟ اندیشه‌ اصلاحی حاجی‌آقا شیرازی به لحاظ شکلی در چارچوب مشروطیت و قانون اس...

بیداری اروپا و شکل گیری تمدن غرب

ادوار تاریخی و فلسفة تمدن اسلامی و نسبت آن با تاریخ تمدن غرب

تمدن اسلامی از موضوعات مهمی است که نه‌فقط به هویت جهان اسلام بازمی‌گردد، بلکه در زمانه‌ای که تمدن غرب خود را بی‌رقیب دیده است، می‌تواند در هویت‌یابی دنیای اسلام بسیار مؤثر باشد؛ اما این‌که این تمدن چه فراز و فرودهایی را طی کرده است و این فراز و فرودها با تمدن غربی چه نسبتی برقرار می‌نماید ازجمله مواردی است که می‌تواند موضوع تحقیق باشد. همچنین در بحث از تحولات علمی و اجتماعی در تاریخ بشر معمولاً ...

انقلاب اسلامی، بیداری اسلامی و تمدن نوین اسلامی

نوشتار حاضر در پاسخ به این پرسش که انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی چه تأثیری بر شکل‌گیری بیداری اسلامی کنونی و بسترسازی برای تمدن جدید اسلامی دارد، تدوین شده‌ و در یک مطالعه اسنادی، با روش توصیفی و تحلیلی به نتایج ذیل دست یازیده است: نقطه آغازین هر تحول سازنده بیداری است و انقلاب اسلامی تداوم بیداری اسلامی و موج دوم آن است. از آنجا که انقلاب اسلامی حدوث و بقای تمدنی دارد، چشم‌انداز نظام سیاسی برآ...

نسبت نظام مردم‌سالاری دینی با تمدن غرب (تمدن موجود) و تمدن مهدوی(تمدن موعود)

در چند دهه­ی اخیر، نظام مردم سالاری دینی، به مثابه­ی نظام سیاسی برآمده از آموزه­های اسلامی، مورد توجه متفکران در حوزه­های مختلفِ علوم انسانی قرار گرفته و از زوایا و رویکردهای گوناگون بدان نگریسته شده است. یکی از رویکردهایی که کمتر مورد توجه قرار گرفته، رویکرد تمدنی است؛ بدین معنا که این نظام به مثابه­ی بخشی از سیر تکاملی انقلاب اسلامی، چه ظرفیت­هایی برای شکل­گیری تمدن اسلامی دارد؟ در این مقاله، ...

تحلیل داستان «حاجی آقا»ی صادق هدایت بر اساس نظریة بازتاب واقعیّت

هنر و جامعه در طول تاریخ پیوسته بر یکدیگر تأثیر متقابل داشته‌اند. آثار ادبی به ویژه رمان، ریشه در اجتماع زمان خود دارند و بیان‌گر مسائل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تاریخی جامعه خود هستند. جنبه واقع‌گرایانة رمان سبب شده تا این نوع ادبی همچون آیینه‌ای واقعیت‌های اجتماعی زمان خود را بازتاب دهد. هدف جامعه‌شناسی ادبیات، بیان پیوندهای جامعه و ادبیات و نیز آشکارسازی چگونگیِ بازتاب واقعیت‌های اجتماعی در آث...